- Pandemi süresi 3-4 aylık periyot içerisinde normal koşullara dönmez ise bu yıl pazarın oldukça geriye gitmesi kaçınılmaz olacak ve 2020 tamamen kayıp bir yol olacağı kanaatindeyiz.
Bu daralma tüm sektörler için aynı olumsuz etkiyi yaratmayacak olup bazı sektörler diğerlerinden çok daha fazla negatif olarak etkilenecektir.
Bununla beraber lojistik, kargo, kimya, online satış kanalları , sağlık, diğital tabanlı sektörler ise pozitif olarak ayrışacaklardır.
- Franchise sistemi içerisinde önemli rol oynayan ‘Gıda sektöründe’ ise geleneksel yapıda değişim olacak. Geçmişte tercihleri lezzet, ortam ve fiyat etkilerken pandemi sonrası ise ‘Hijyen’ öne çıkacaktır. Hijyen ağırlıklı planlamalar, tasarımlar ve eğitimler markalar ve müşteriler için belirleyici olacaktır.
Markalar dükkan tasarımlarında müşterinin görebileceği ve etkilenebileceği modelleri daha ön planda sergileyip, ağırlıklarımı bu tarafa kaydırabilirler.
- Pandemi süresinde online satış alışkanlığı kazanan toplum bu davranışı kısa zaman içerisinde terketmeyip alışverişlerini online alış veriş sitelerinden yapmaya devam edeceklerdir. Ödemede ve hizmette güven verebilecek markalar bir de uygun fiyatla ürünleri süratle son kullanıcıya ulaştırabilirler ise büyümek kaçınılmaz olacaktır. Bu özellikle, fiziksel perakende, kozmetik tekstil, spor malzemeleri sektörünü ise negatif olarak etkileyecektir.
- Uzun süre kapalı kalan insanlar seçimlerini caddeler lehine kullanacak ve çok kalabalık ortamlardan kaçınacaktır. Böylelikle Bağdat caddesi gibi geçmişte çok popüler olan yerler tekrar canlanacak. Fakat bu canlanma süresinde müşteriler uzun süre aynı yerde ve kalabalık ortamlardan uzak durmayı tercih edebilirler. Uzun zaman tecrit olan insanlar caddede olmak fakat kalabalıktan kaçınmak Take away dükkanları tercih etmek zorunda kalacaklardır.
- AVM’ler ise geçmişte insanlar tarafından sosyalleşme alanları olarak tercih edilirken bu dönem içerisinde bu avantajını kaybedecekler. AVM yönetimlerinin pazardaki paylarını kaybetmemek için alternatif kiralama koşulları geliştirerek markalara farklı ve avantajlı koşullar sunarak önlem alacağını düşünüyoruz.
AVM havalandırmaları(iklimlendirme) ABD olduğu gibi direkt temiz havayı alıp kirli havayı verecek yapıya dönüştürülmelidir. Bunu uygulayan hiçbir AVM olduğunu düşünmüyorum. Bu sisteme geçip bir de bunu anlatabilen ve duyurabilen AVM ler müthiş bir avantaj yakalayacaktır.
Bu arada dayanma gücü olan ve AVM pazarına girmek isteyip te giremeyen markalar için ise bu önemli bir fırsat olabilir.
Özellikle İstanbul’da AVM ler kredi ve finans modelleri iyileştirilemez ise belki de kullanım şeklini değiştirerek farklı modeller ( özel hastane vb) uygulamak zorunda kalabilirler
- Gayrimenkul sektöründe son iki yıldır yeni üretimler yapılmadığından dolayı stoklar oldukça azalmıştı. Yılda 600 bin kişinin evlendiğini 150 bin kişinin boşandığını düşünürsek konut satış ve kiralama, ihtiyaca yönelik olarak devam edecek.
Kalabalık ortamdan uzaklaşma ve deprem gerçeği ise insanların Müstakil konut seçmelerine sebep olacak unsurlar olarak görünüyor. Bu da merkezden çok uzak olmayan müstakil evler ve sitelerin popüleritesinin artacağı anlamını taşıyor.
Ticari alanda ise, daralan pazarın negatif etkilemesinden sebep bir çok ticari işletme finansal yapısını gerçekleştiremediği için elindeki Endüstriyel mülkleri satıp daha küçük işletmelere dönüşecek veya kiralama modelini tercih edecektir. Her durumda ise Ticari mülk alım satımı hareketli olabilir. Pandemi süresinde online satışların artması ve alışkanlıklarında edinilmesi özellikle lojistik ve soğuk hava depolu ticari mülklerin satış ve kiralamasını artıracak.
- Gayrimenkul Franchise markaları ise bu dönemde koşullarını gözden geçirerek franchise bedeli ve sabit ödemelerden taviz vermek zorunda kalacaklardır.
Franchise ana markalar mevcut bayilerini korumak ve onların ayakta kalmalarını sağlamak adına destek paketi oluşturmak zorunda kalacaklar.
Giderlerini de yeteri kadar dengeleyemeyen markalar, finansal altyapıları da zayıf ise pazarda tutunamayarak pazarda zor durumda kalabilirler.